Βουβωνοκήλη

Ως βουβωνοκήλη ορίζουμε την έξοδο ή προβολή ενδοκοιλιακού στοιχείου (πχ σπλάγχνο ή μείζον επίπλουν) διαμέσου ευένδοτου σημείου του κοιλιακού τοιχώματος, πρακτικά μιας οπής που υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να υπήρχε, στην ανατομική θέση της βουβωνικής χώρας. Πολλές φορές, η έξοδος του σπλάγχνου συμπαρασύρει και το περιτόναιο (ο εσωτερικός χιτώνας του κοιλιακού τοιχώματος) το οποίο αποτελεί το σάκο της κήλης. Το σημείο του κοιλιακού τοιχώματος μέσω του οποίου προβάλλει η βουβωνοκήλη, ονομάζεται αυχένας της βουβωνοκήλης. Οι βουβωνοκήλες αποτελούν το 75-80% του συνόλου των κηλών στον άνθρωπο και είναι πιο συχνές στους άνδρες.

Ανατομία

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα, από την ξιφοειδή απόφυση έως και την ηβική σύμφυση, απαρτίζεται από διάφορα στρώματα, όπως περιτονίες, απονευρώσεις, τοιχωματικό περιτόναιο και μύες που το καθιστούν ιδιαίτερα ανθεκτικό στην πρόκληση κηλών. Τα μόνα φυσιολογικά ανοίγματα κοιλιακό στο τοίχωμα είναι το έσω και το έξω βουβωνικό στόμιο, που εντοπίζονται στη βουβωνική χώρα. Μεταξύ των 2 στομίων παρεμβάλλεται ο βουβωνικός πόρος, μέσω του οποίου περνούν σημαντικά ανατομικά στοιχεία για τον άνδρα και τη γυναίκα.

Διαχωρισμός βουβωνοκηλών σε λοξές & ευθείες.

Κατηγορίες

Υπάρχουν 2 μεγάλες κατηγορίες βουβωνοκηλών, οι λοξές και οι ευθείες.

Ως λοξή ορίζεται η βουβωνοκήλη, η οποία προβάλλει διαμέσου της πορείας του βουβωνικού πόρου και ενίοτε μπορεί να αποκτήσει μεγάλο μέγεθος ώστε να κατέλθει στο όσχεο. Στην περίπτωση αυτή ονομάζεται οσχεοβουβωνοκήλη. Είναι η πιο συχνή μορφή βουβωνοκήλης, (2/3 των περιπτώσεων) καθώς και γενικότερα κήλης στον ανθρώπινο οργανισμό.

Ως ευθεία ορίζεται η βουβωνοκήλη, η οποία προβάλλει μέσω ενός τριγώνου στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα, που λέγεται τρίγωνο του Hasselbach. Το τρίγωνο αυτό αποτελείται από το βουβωνικό σύνδεσμο, τον ορθό κοιλιακό μυ και τα κάτω επιγάστρια αγγεία. Ευθείες είναι όλες οι εκ γενετής βουβωνοκήλες και αποτελούν το 1/3 του συνόλου.

Αίτια

Συνήθως οι βουβωνοκήλες προκαλούνται είτε από αυξημένη πίεση εντός της κοιλιάς, με αποτέλεσμα το σπλάγχνο που προπίπτει να περνά μέσα από τα ανοίγματα που περιγράψαμε είτε είναι εκ γενετής ελλείμματα στους μυϊκούς χιτώνες ή στις απονευρώσεις και σε κάποια φάση της ζωής θα αποτελέσουν την αιτία δημιουργίας βουβωνοκήλης. Ως επιβαρυντικοί παράγοντες για τη δημιουργία βουβωνοκηλών έχουν ενοχοποιηθεί οι εξής:

  • Παχυσαρκία
  • Υπερβολική ανύψωση βάρους
  • Κάπνισμα
  • Καθιστική ζωή
  • Χρόνιος βήχας
  • Προηγηθείσες επεμβάσεις στην κοιλιά
  • Δυσκοιλιότητα
  • Εγκυμοσύνη

Συμπτώματα

Το κύριο σημείο που οδηγεί τον ασθενή στο να ζητήσει ιατρική βοήθεια είναι η εμφάνιση διόγκωσης στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα στο ύψος της βουβωνικής χώρας ή στο όσχεο. Συνήθως είναι μαλακή διόγκωση με σφαιρικό σχήμα. Χρειάζεται αρκετό χρονικό διάστημα, συνήθως μήνες για την οριστική δημιουργία της και σταδιακά το μέγεθός της μπορεί να αυξάνεται. Σπανιότερα, μπορεί να εμφανιστεί αιφνιδίως μετά από ανύψωση υπερβολικού βάρους ή μετά από παρατεταμένη περίοδο βήχα. Πολλές βουβωνοκήλες δεν παρουσιάζουν άλλα συμπτώματα, πλην της διόγκωσης. ?λλες όμως μπορεί να συνοδεύονται από πόνο ή αίσθημα καύσου.

Σε πολλές περιπτώσεις η έξοδος της βουβωνοκήλης, μπορεί να υφίεται από μόνη της και για το λόγο αυτό πολλοί ασθενείς αναφέρουν πως η διόγκωση εξαφανίζεται για άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα μέχρι να κάνει πάλι την εμφάνισή της. Ενίοτε οι ασθενείς παραπονούνται για πρήξιμο στην περιοχή, καθώς και για αίσθημα βάρους. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν μόλις ο ασθενής ξαπλώσει.

Ασθενείς που παραπονούνται για αιφνίδια εμφάνιση άλγους στην περιοχή της βουβωνοκήλης ή για ναυτία, εμέτους ή μετεωρισμό και αδυναμία αποβολής αερίων και κοπράνων βρίσκονται σε σοβαρό κίνδυνο, λόγω περίσφιξης της βουβωνοκήλης και θα πρέπει να εισάγονται σε Νοσοκομείο και να αντιμετωπίζονται άμεσα πριν η κατάσταση γίνει απειλητική για τη ζωή τους.

Η βουβωνοκήλη η οποία δεν είναι δυνατόν να αναταχθεί από μόνη της ή από ήπιους χειρισμούς του χειρουργού, ονομάζεται μη ανατασσόμενη. Εάν ο αυχένας της κήλης κλείσει γύρω της, με αποτέλεσμα ο ασθενής να εμφανίσει πόνο και αίσθημα βάρους, τότε ονομάζεται περισφιγμένη και η κατάσταση αυτή είναι πολύ σοβαρή και απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση λόγω της πιθανότητας στραγγαλισμού των αγγείων του σπλάγχνου που προβάλλει, κάτι το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει στη νέκρωσή του και να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς.

Διάγνωση

Η διάγνωση της βουβωνοκήλης γίνεται πολύ εύκολα από το ιστορικό του ασθενούς και την καλή κλινική εξέταση. Ο χειρουργός ζητά από τον άρρωστο να βήξει και να αυξήσει με τον τρόπο αυτό την ενδοκοιλιακή πίεσή του για να ελέγξει αν προβάλλει κάτι στη βουβωνική χώρα. Πολλές φορές η προβολή είναι εμφανής χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Η κλινική εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται τόσο σε ύπτια θέση όσο και σε όρθια για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Θεραπεία

Σχηματική αναπαράσταση τοποθέτησης πλέγματος για την πλαστική αποκατάσταση βουβωνοκήλης

Η βουβωνοκήλη είναι πάθηση που δεν είναι δυνατόν να αυτοιαθεί. Η οριστική θεραπεία της είναι η χειρουργική επέμβαση αποκατάστασης του ελλείμματος και μπορεί να πραγματοποιηθεί με πολλές μεθόδους, ανοιχτές ή λαπαροσκοπικές. Αν η βουβωνοκήλη δεν παρουσιάζει συμπτώματα πέραν της διόγκωσης δεν είναι υποχρεωτικό να αντιμετωπίζεται χειρουργικά και απαιτείται απλά η στενή παρακολούθησή της. Αν εμφανιστούν συμπτώματα, ή η κήλη μετατραπεί σε μη ανατασσόμενη ή περισφιγμένη, τότε ο ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο. Πολλοί χειρουργοί υποστηρίζουν την άποψη πως όλες οι βουβωνοκήλες πρέπει να χειρουργούνται γιατί η επέμβαση είναι λιγότερο επικίνδυνη σε σχέση με την περίσφιξη της βουβωνοκήλης.

Η κυριότερη μέθοδος που χρησιμοποιείται σήμερα παγκοσμίως για την πλαστική αποκατάσταση κηλών με ανοιχτή μέθοδο, είναι η Lichtenstein. Αυτή βασίζεται στην  τοποθέτηση πλέγματος πάνω από το έλλειμμα, το οποίο καθηλώνεται με ράμματα ή με clips. Η τομή στο δέρμα συρράπτεται με ενδοδερμική απορροφήσιμη ραφή με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ουλή. Τα αποτελέσματα της μεθόδου είναι άριστα και τα ποσοστά επιπλοκών είναι πολύ χαμηλά και ο ασθενής την επόμενη μέρα εξέρχεται από το Νοσοκομείο. Λαπαροσκοπικά χρησιμοποιείται μια παραλλαγή της μεθόδου αυτής με καθήλωση πλέγματος μέσα από την κοιλιά. Και οι 2 μέθοδοι θεωρούνται ιδιαίτερα αξιόπιστες και χρησιμοποιούνται σήμερα από το σύνολο των χειρουργών.

Λαπαροσκοπική Αποκατάσταση

Σχηματική απεικόνιση λαπαροσκοπικής αποκατάστασης βουβωνοκήλης

Πιθανές επιλοκές

Πιθανές επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν μετά από ένα χειρουργείο πλαστικής αποκατάστασης βουβωνοκήλης είναι:

  • Αιμάτωμα
  • Συλλογή ορώδους υγρού
  • Διαπύηση τραύματος-δερματίτιδα
  • Υπαισθησία της περιοχής
  • Υποτροπή
  • Aλγος-αίσθημα καύσου

Τα ποσοστά επιπλοκών διαφέρουν ανάλογα με τη μέθοδο που χρησιμοποιείται κάθε φορά και φαίνεται πως τα μικρότερα παρουσιάζονται στη μέθοδο αποκατάστασης με τη χρήση πλέγματος.